Cultuur in Cesis en kajaktocht op rivier de Gauja

Blog 12: Cultuur in Cesis en kajaktocht op rivier de Gauja

Maandag 23 mei 2016

Gisterenavond, zondagavond, is gezellig afgesloten met twee stel nieuwe buren. Een Hollands stel en een Duits stel, beiden veertigers. Die Hollander is een brandweerman uit Leiderdorp en zijn vrouw yoga lerares. Hij komt met zijn blauwe racefiets naar me toe en zegt: 'zo buurvrouw, leuk caravannetje'. Hij maakt een lulpraatje en nodigt me dan uit om thee te komen drinken op het veld. 'Even een stoel mee nemen', zegt hij. Maar die ligt al in de auto omdat ik de boel aan het inpakken ben. Maar hup, stoel er weer uit want de zon schijnt nog volop en ik schuif bij ze aan bij. Nu heb ik toch het gevoel dat ik met mijn buurman Hans zit te praten. Dezelfde soort humor en we lachen heel wat af. Hij zegt geen vreemde talen te spreken maar hij doet alsof. Gewoon een woord drie keer herhalen, dan lijkt het nog wat: 'doucement, doucement, doucement', heeft hij tegen een fietser gezegd die hem wilde passeren.

Naast mijn caravan staat het Duitse stel en er zitten gekleurde bloemetjes op hun lichtgroene camper. Natuurlijk willen de brandweerman en de yogalerares mijn Eribaatje van binnen zien maar die brandweerman is nogal lang en maakt veel kabaal. De Duitse buren komen kijken en dan staan we met zijn vijven grappen te maken. Die twee kerels vinden elkaar in de humor en er wordt heel wat af gelachen. Als ik over tienen naar binnen ga, wordt er nog even een grap uitgehaald. Mijn caravan golft ineens op en neer. Net een kwajongen die brandweerman.

Vanmorgen ga ik op mijn gemak naar de camping in het Gauja Nationaal Park in een kleine plaats, Raiskums, 13,5 kilometer van het centrum van Cesis. Het is maar een kleine 100 kilometer rijden vanuit Riga maar de uitvalsweg in Riga is behoorlijk met slecht wegdek. Dan nog een stuk onverharde weg en als ik aankom en de caravan open doe, ligt van alles door elkaar. Papieren van de bank gegleden, kleren van het bed gehotst.

Onderweg is er nog een apart moment. Er loopt in een rustig tempo een grote ooievaar die oversteekt. Ik rijd niet echt hard, 40 kilometer, maar dan nog zou ik hem tussen de wielen gekregen hebben als ik niet abrupt geremd had. Dus snel in de spiegel kijken en mijn voet op het rempedaal. Dat gekke beest maakt gewoon een inschattingsfout want hij heeft een aanloop nodig om weg te vliegen. Maar doordat ik rem, kan hij fladderend de overkant halen.

Dan kom ik op de camping, wat een juweeltje van een camping. Aan een schitterend meer en een glooiende omgeving. Het is hier een waar paradijs, zo'n mooie camping heb ik nog niet gezien in Litouwen en Letland. De eigenaar heeft er werk van gemaakt. Er staan diverse houten tafels waar twee banken aan zitten en er staan zelfs barbecues. De man is een sportman en er staan vele mountainbikes en er liggen stapels kajaks en kano's. De camping ligt aan een meer dat uitkomt in de rivier de Gauja. Dat wordt dus kanoën deze week als de zon blijft schijnen.

Voor het eerst heb ik geen zin om al met de fiets op pad te gaan. Ik zet mijn klapstoel neer en pak mijn leesboek. Weer eens ouderwets een paar uur lezen, heerlijk. Gisteren, zondag heb ik mijn rustdag genoemd maar eigenlijk was ik de hele dag aan het schoonmaken en ruimen. Vandaag is het echt een rustdag en ik zit heerlijk half in de schaduw met mijn boek achter de caravan, naast een slootje. Dan komt er ineens een Nederlandse jongeman die gedag komt zeggen. Hij is met een camper en heeft twee backpackers vanmorgen uit Riga mee genomen. Hij is drie maanden onderweg in de Baltische Staten. Hij lijkt me te jong om al te rentenieren maar het blijkt dat hij de kost verdient met de verkoop van koeken. Daar moet ik natuurlijk om lachen als hij me dat vertelt. Wat blijkt nu, hij is via internet biologische koeken aan het verkopen aan bedrijfskantines. Hij vertelt dat zijn handel in twee jaar tijd flink is gegroeid. Weg met de ongezonde gevulde koeken en sprits, het is tijd voor de biologische granenkoek in plastic verpakt. Zelfs als hij op reis is gaan de bestellingen gewoon door want hij heeft zijn telefoon en computer in zijn camper. Wat een slimme gozer denk ik dan, dit is de nieuwe manier van handel drijven. Natuurlijk krijg ik een koek om te keuren en morgen ga ik hem zeggen wat ik er van vind.

Dan ga ik weer lezen maar ineens staan er een man en vrouw naast me die me gedag komen zeggen. Ze herkennen mijn caravan want in Riga stonden ze op dezelfde camping. Dit is echt grappig om mee te maken want dit is volgens mij typisch Hollands gedrag. Ik doe het zelf ook wel bij anderen maar vandaag komt dus twee keer iemand naar me toe om een praatje te maken. Ik reis alleen, maar zelfs als ik aan de slootkant achter mijn caravan zit word ik nog gevonden.

Dan toch maar op de fiets op zoek naar een supermarktje om wat avondeten te kopen. Vanavond kan ik buiten grillen op de houten plaat die al op het fietsenrek ligt. Er is na 300 meter een minimarkt maar die blijkt al gesloten te zijn. Het is half vijf en ik besluit om dan maar door te rijden naar Cesis, zo'n 13 kilometer verder. Daar zal echt wel een supermarkt aan de rand van de stad zijn. De weg er naar toe is flink glooiend en ik ben dan ook razend blij dat ik ondersteuning heb. Leve mijne-bike! Aan de rand van Cesis is een kleine supermarkt waar ik voldoende keus heb zodat ik vanavond lekker een kippenborst kan grillen en een verse salade kan eten.

Op de terugweg zie ik nog een grote ooievaar op een nest zitten en als ik hem fotografeer dan klikt mijn camera. Hij of zij strekt de nek en maakt een klappend geluid met de snavel. Ik ken dit gedrag van ooievaars. Dat klepperen doen ze om je te waarschuwen om niet dichterbij te komen. Blijkbaar zitten er jongen in het nest die beschermd moeten worden. Maar de foto van de ooievaar is mooi geworden.

Er is vandaag een schoolklas met 23 pubers gekomen. Meiden en jongens van 16 jaar die als kinderen op de schommel zitten en op de trampoline springen. De jongens zijn bezig om met echt hout de barbecues warm te maken. De meiden lopen af en aan naar het toiletgebouw om zich op te tutten. Er is dus wat leven in de brouwerij op de camping. Ze slapen in kleine tentjes vlakbij de waterkant. Ik ben benieuwd hoe stil het vannacht is. Nu deze rustdag afronden en als Eva slapen in dit mooie paradijs.

Dinsdag 24 mei 2016
Ik heb geslapen als Eva en heb de jongelui vannacht niet gehoord. Of dat lag aan mij of aan hun meester die de wacht hield. Ik word wakker van de zon die al volop schijnt, om zeven uur. Vandaag ga ik op de fiets naar Cesis, een klein stadje dat vroeger van betekenis was omdat er een mooi kasteel was maar tegenwoordig is er niet veel te doen. De accu van de e-bike heb ik opgeladen want het wordt met volle ondersteuning naar boven gaan en afremmen als ik naar beneden rijd. In korte broek en shirt met petje op en zonnebril ga ik op pad. Ook knoop ik een shawltje om mijn hals want gisteren heeft mijn nek toch iets meer zon gekregen dan goed voor me was. Dat is nou het lastige van alleen reizen, ik kan mijn eigen nek niet goed insmeren. Zelfs als ik mijn elleboog een zetje geef dan haal ik niet de plekken die nog ingesmeerd moeten worden. Dus dan maar iets aantrekken wat hoger sluit want zonnebrand op mijn huid wil ik niet oplopen.

De uitvalsweg naar Cesis ken ik inmiddels en ik rijd zonder tomtom zo naar het stadje toe. Er wordt volop geklust in het centrum en het ruikt er naar verf. Veel zebrapaden zijn voor de helft afgezet en de witte strepen worden geverfd. Een apart, synthetisch luchtje komt er van af. Alsof er spiritus in de verf zit. Ook staat een man op een ladderwagen een lantaarnpaal zwart te schilderen. Vrouwen staan bij het centrale plein, waar een gedenkteken staat, viooltjes te planten. Er is een schitterend park aansluitend aan het plein en achter het Cesis hotel waar ook vrouwen het tuinonderhoud doen. In het parkje zwemmen twee zwarte zwanen die een boterham van mij krijgen. Op een bankje eet ik de rest op en drink uit een fles kefir. Letland is het land van de kefir. In alle supermarkten kun je het in vele vormen en smaken kopen. Heerlijk fris is het en o zo gezond voor de darmflora.

Dan op naar het vermaarde Middeleeuwse kasteel dat eigenlijk meer een ruïne is. Eindelijk ga ik profijt krijgen van het seniorenschap. De entreeprijs is minder dan de helft voor mij, €3,50. Of ik ook de tentoonstelling in het aangrenzende museum wil zien? Ik krijg een stickertje met een k op geplakt zodat het duidelijk is dat ik betaald heb. Maar nu eerst het kasteel bekijken of dat wat er nog van over is. Bij de ingang van het kasteel staat een tafel met een aantal brandende kaarsen in een kaarsenhouder. Omdat ik alleen ben en de gidsen bezig zijn met groepen kinderen, pak ik een kandelaar en struin in mijn eentje door de resten van het kasteel. De trap op naar boven is gewoon leuk. Een smalle wenteltrap en met mijn rechterhand houd ik me vast aan een ijzeren reling en in mijn linkerhand de kaars. Die heb ik echt nodig want op sommige delen is het aardedonker.

Boven in de toren is een mooi uitzicht over de directe omgeving van het kasteel. De stad is zelf niet te zien omdat de bomen het zicht ontnemen. Dan naar beneden naar de kelder. Oei, dat is wel heel donker en met mijn ene kandelaar kan ik de trap niet voldoende licht geven. Risico wil ik niet nemen dus ik wacht gewoon tot de schoolklas vanuit de toren komt en naar de kelder gaat. Ik schuif in de groep en achter mij loopt een meisje van een jaar of dertien. Ze heeft geen kandelaar bij zich dus oriënteert zich op mijn licht. Paura, paura zegt ze een paar keer en blijkbaar is ze bang in het donker. Ik probeer haar op haar gemak te stellen door no, no te zeggen en rustig te lopen. Het is echt donker op de trap en de traptreden zijn naar de kelder wat oneffen. Maar op gevoel is het goed te lopen. Dat maakt dit kasteel toch wel weer leuk om te doen. Je mag er zonder gids in rondlopen en die kaars is gewoon ludiek.

Dan door naar de tentoonstelling in het museum. Het licht wordt speciaal voor mij aangedaan want er is niemand behalve de mevrouw achter de balie. Er blijken allemaal schilderijen te hangen die iets met het thema muziek te maken hebben. Het niveau verschil vind ik groot. Er hangen heel professionele werken maar ook werken die ik niet de moeite waard vind om daar tentoon te stellen. Maar wie ben ik? Na een kwartiertje houd ik het voor gezien en verlaat ik het museum waar ik de enige bezoeker was. Het licht kan weer uitgedaan worden.

De fiets haal ik weer op en ik ga een rondje Cesis doen. Wat me opvalt, is dat hier erg veel moeders met kinderwagens lopen. Het lijkt wel of er een explosie is geweest van geboortes zoveel baby’s zie ik vandaag. Er zijn in verhouding ook veel winkels met speelgoed en kinderkleding. Misschien dat de streek vruchtbaar is omdat er zoveel ooievaars in de omgeving zijn. Als ik aan Kaunas denk, dan zie ik mooie kastanjebomen. Cesis is de plaats van de viooltjes. Er zijn zoveel perkjes en parken in deze plaats en overal staan kleurige viooltjes. Soms op kleur bij elkaar, roze met paars. Die foto doe ik er bij want dat is echt een mooi perkje.

Om vier uur vertrek ik weer richting Raiskums waar de camping is want ik ben al uitgekeken in Cesis. Het aparte is dat de camping geen adres heeft. Geen straatnaam en nummer. Er staan enkel borden langs de weg met de naam van de camping Apalkalns. En jawel, daar loopt zowaar weer een ooievaar langs de weg in de berm te scharrelen naar voedsel. Ik stap af en hij rent niet eens weg. Even kijken of hij op de foto wil en hij blijft zowaar staan.

Het is vandaag zeker 24 graden geweest en het was een heerlijke relaxte dag. Het boek is bijna uit en dit boek laat ik op een camping achter. Dit hoeft niet in mijn boekenkast te komen staan. Voor wie het nog niet wist, ik heb 10 boeken bij de Kringloopwinkel gekocht met de veronderstelling dat ik een boek per week toch wel zou lezen. Maar dat komt dus niet uit want dit is pas boek twee en ik ben al vijf weken onderweg.

Woensdag 25 mei 2016
Vandaag wordt het mijn kano-dag. Degenen die me wat beter kennen weten dat ik graag in een kajak, een eenpersoonskano stap. Mijn waterdichte witte tonnetje met rode deksel haal ik uit de auto. Net als mijn rubberen waterschoenen en gele hoosbakje. De broodjes worden gesmeerd, de waterfles gevuld en het lijf ingesmeerd met zonnebrandcrème. Dan nog even een dot deet uit het flesje om en over me heen gespoten, een koordje aan mijn zonnebril, mijn nieuwe zonnehoedje op, een katoenen shawltje om mijn nek geknoopt en ik ben er klaar voor. Voor de vele kano's maakt de camping eigenaar een foto van me en dan zie je hoe flatteus ik er uit zie in deze outfit. Dan pas ik een reddingsvest. Eigenlijk heb ik een hekel aan die dikke dingen want ze schuren vaak onder de oksels maar veiligheid laat ik voor gaan. Want het blijkt dat ik de enige gast ben die vandaag wil kanoën. Nou is deze sport altijd leuker om in een groepje te doen maar vandaag is dus de uitdaging om 17 kilometer, een kleine 4 uur lang in mijn uppie de rivier de Gajau af te zakken.

Met de auto en trailer rijden we naar het beginpunt. Ik word bij de brug in Cesis in het water geholpen en daar ga ik dan. Even zwaaien en de rivier is vandaag van mij want in het voorseizoen komen de lokale liefhebbers pas in het weekend. Ik laat me het eerste stuk rustig met de stroom mee drijven. Volgens de campingman is het een rustige rivier en wordt het geen wildwatervaren. Ik peddel wat en kijk mijn ogen uit. Het is hier echt prachtig in het Nationaal Park Gauja. Vandaag moet ik Het van mijn ogen hebben want ik heb mijn elektronische oren in de caravan gelaten. Wel jammer want nu hoor ik niet het ruisen van de bomen en het fluiten van de vogels.

Als ik zo'n kwartier gepeddeld heb zie ik op de linker over een groene camper ‘in de middle of nowhere’ staan. Ik peddel naar de kant en zie bekende bloemen op de zijkant van de camper. Luid begin ik te roepen: ‘hoi, hoi, German neighbours, here is Nicolette!’ Volgens mij is die bus van die aardige Duitsers die op de camping in Riga naast me hebben gestaan en waar ik de laatste avond zo'n schik mee had omdat die brandweerman zo lollig deed. En jawel mijn geroep is gehoord en daar komen ze naar buiten. Natuurlijk kijken ze heel verbaasd om mij in de kano op de Gauja te zien. Dit kun je gewoon niet plannen. Ze komen naar de oever en we maken een praten. Hij doet zijn schoenen uit om mijn fototoestel aan te nemen. Dus even met een lach op de foto nu ik in de kano zit. Het rare is dat ik in Riga hun naam niet heb gevraagd maar ze blijken Petra en Thomas te heten. Goed voor een eventuele volgende ontmoeting want dat zou zomaar kunnen op zo'n reis. Ze zwaaien me uit en ik maak een foto van ze op de rand van de oever.

Dan zie ik een uur enkel vier meeuwen waarvan er twee weg vliegen en twee die blijven zitten. Die gaan dus even op de foto en ze kijken me aan terwijl ik rustig langs peddel. Er vliegen een paar waterjuffers langs me en kleine wit-groene vlinders. Dan nog twee wildwater eenden en heel aparte vogeltjes. Ze hebben een lange snavel als een kolibrie, hebben de kleur van een vrouwtjes merel, zijn zo slank als een lijster en hebben de poten van een mus. De oever is ook heel apart: soms zanderig en soms met rotsen, soms laag en soms hoog, soms begroeid en soms kaal. Het is wel te zien dat de rivier hele stukken van de kant laat afbrokkelen. Bomen die half over het water hangen of er al in gevallen zijn. Soms zie ik enkel een stuk oever met lange sparrenbomen, dan weer gemengd met berken en wilgen. De rivier is op sommige stukken echt breed en als ik dan zo in mijn uppie in het midden peddel dan is dit een heel aparte sensatie. Je moet wel een beetje gek zijn om te doen wat ik nu doe, denk ik dan.

Het is ongelooflijk stil op het water, deels door mijn uitgedane oren maar ook wel omdat het er nou eenmaal stil is. Tot ik wat stemmen hoor die van twee aan elkaar gebonden vlotten komen. Natuurlijk peddel ik er heen want zoveel mensen zal ik de eerste uren niet zien. Het blijkt een groep jongelui en ouderen uit Riga te zijn die vandaag hun personeelsuitje hebben. De jonge vrouw die goed Engels spreekt doet het woord. 'Who is the boss?', vraag ik. Allen wijzen naar een vrouw die luid roept :'me!'. Maar vandaag niet zeg ik nog in het Engels want zij zit op een bank en laat aan de jongere generatie het peddelen over. Die zijn vandaag leidend waar ze heen gaan. We nemen lachend afscheid en ik peddel verder.

Mooi, mooi, mooi, prachtig, prachtig, prachtig is het hier. Ik laat zachtjes de kajak op een zandbank glijden en stap uit. Ja, zachtjes want ik heb een ervaring van de Weerribben dat ik stoer aan kwam peddelen, de zandkant op dacht te glijden en toen omsloeg. Dat wil ik nu niet laten gebeuren. Ik stap uit, rek en strek het lijf en maak een paar mooie foto's. Dan is het altijd weer een hele kunst om zonder om te kieperen in de kajak te stappen.

Ik zit relaxed, maak foto's en zie dan ineens dat het water harder gaat stromen. Oei, snel mijn camera in het witte tonnetje. Ik draai de deksel er af, doe de camera er in en draai de deksel snel dicht. Maar ik ben te laat begonnen met deze handeling en kan me niet meer uit de stroomversnelling peddelen. Dit heeft de campingman niet verteld dat er ook een lastige plek ergens zou zijn . Nu ik dit opschrijf zit ik er weer om te lachen want de kajak komt dwars op de golven te liggen, wordt over een dikke steen gelanceerd en jawel, met een plons kom ik beneden met een golf water in de boot. Kletsnat ben ik maar nu kan ik mijn hoosbakje inzetten. Op zo'n moment kun je maar één ding doen: rustig blijven en de golven je laten voortdrijven. Of je nou vooruit of achterste voren gaat, je komt er altijd wel uit. Wel is het belangrijk om je knieën tegen de rand naar buiten te drukken en je peddel in het midden van de kajak te houden. Dit lijkt een beetje op de kajaktocht die ik twee jaar geleden in Laos had. Dat was echt een spannende tocht, dit is enkel een spannend moment.

Er komen nog een paar lichte stroomversnellingen en de camera kan weer uit de witte plastic ton gehaald worden. Na vier uur kom ik aan op het eindpunt in Ligatnes, Hier vandaan moet ik naar de campingman bellen. Altijd handig om een mobieltje bij je te hebben. De kajak sjor ik zo goed mogelijk aan de kant maar ik sta tot over mijn knieën in het water. Helemaal naar boven gaat me echt niet lukken maar daar krijg ik straks vast wel hulp bij. Na een klein half uur wachten word ik opgehaald. Samen tillen we de kano naar boven en die wordt weer op de trailer vast gebonden.

Als ik in de auto vertel van die stroomversnelling en dat ik een plons water over me heen kreeg, begint de man te lachen. Hij heeft er schik in en had bewust niets verteld. Hij vindt het maar wat leuk dat ik zo sportief ben en vier uur lang in mijn uppie over zijn Gauja heb gedobberd. Het weer is vandaag prachtig, 24 graden en veel zon. Er dreigde even regen te komen maar de bui is over gewaaid

Een heerlijk sportief dagje is het vandaag geweest in een heel bijzondere omgeving. Omdat dit verhaal wat langer is geworden, ga ik het blog maar gelijk vandaag plaatsen. Morgen wil ik naar het stadje Sigulda maar als ik daar op wacht dan wordt het blog te lang..


Nog wat statistieken: Op woensdag 20 april ben ik vertrokken. Vandaag is dat vijf weken geleden. In die tijd heb ik 3.161 kilometer met de auto gereden en 468 kilometer met de e-bike. Ook heb ik al op 13 verschillende campings overnacht. Inmiddels verdien ik mijn sporen in het caravan circuit. Hoewel ik nog steeds niet geoefend heb met achteruit rijden. Dat wil ik ergens op een plek gaan doen waar niet te veel bekijks is.

Lida en Johan, leuk dat jullie mijn reisverhalen aan het lezen zijn. Je kunt je ook aanmelden op de mailinglist. Dan krijg je automatisch bericht als er weer een nieuw verslag geplaatst is.
Jozephine, ik verlang nog geen moment naar mijn eigen huis. Ik heb wel vaker het gevoel dat ik in veel plaatsen kan wonen. Zeker in Hanoi en ook in Riga. Mocht ik het verlangen krijgen om naar huis te gaan, dan ga ik gewoon. Deze reis is geen prestige object, het moet leuk blijven. Maar tot nu toe heb ik het prima naar mijn zin. Wel vind ik het heel leuk om steeds foto’s en filmpjes te krijgen van mijn drie kleinzonen. Die ontwikkeling gaat zo snel dat ze straks vier maanden ouder zijn.
Desi, schitterend dat je een reisverslag voorleest aan je man en zoon. Ik probeer zo te schrijven dat het goed leesbaar is en de lezer mee genomen wordt in dat wat ik zie, ruik en proef. De foto’s ondersteunen het verhaal.